Σελίδες

Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2016

Το monotasking είναι το νέο multitasking

Θεοί, κατοικίδια ή μυρμήγκια;

ΤΑΣΟΥΛΑ ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗ

  Η ​τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να αποδειχθεί ό,τι χειρότερο για την ανθρωπότητα, προειδοποίησε για πολλοστή φορά ο διάσημος κοσμολόγος Στίβεν Χόκινγκ, επιχειρώντας να μας σύρει μακριά από τα σημερινά «τιποτένια» σφαγεία σε ένα απείρως πιο τρομακτικό αύριο. Το μεγαλύτερο ανθρώπινο επίτευγμα θα είναι και το τελευταίο, είπε, αν δεν βρεθούν τρόποι να αποφευχθούν οι κίνδυνοι από την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη των υπολογιστών. «Θα είμαστε θεοί; Θα είμαστε κατοικίδια; Ή μήπως μυρμήγκια που θα μας πατούν; Δεν ξέρω.», αναρωτήθηκε πρόσφατα ο Στιβ Βόσνιακ, εκ των συνιδρυτών της Apple. Λογισμικά έχουν περάσει το «τεστ Τούρινγκ» (δοκιμασία που επινόησε ο Βρετανός μαθηματικός Αλαν Τούρινγκ το 1950, που δείχνει αν μια μηχανή έχει ανθρώπινη ευφυΐα), φυτεύοντας τον φόβο ότι οι νοήμονες μηχανές σε μερικές δεκαετίες θα υποδουλώσουν το είδος, θα εξοντώσουν τον άνθρωπο. «Είναι σαν να κάνουμε συμφωνία με τον διάβολο», είπε ο Ελον Μασκ, ο ιδρυτής της αυτοκινητοβιομηχανίας ηλεκτροκίνητων Tesla και της εταιρείας διαστημικών οχημάτων SpaceX, ο οποίος προσέλκυσε τα φώτα της δημοσιότητας υποθέτοντας ότι μπορεί να ζούμε σε μια εξομοίωση του σύμπαντος, σε ένα Matrix...

Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2016

Μια απόπειρα «ορισμού» της λογοτεχνίας

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΣΑΝΟΥΔΟΥ

H συζήτηση για το αν ο Ντίλαν «άξιζε» ή όχι το Νομπέλ είναι, στην ουσία, μια απόπειρα ορισμού της λογοτεχνίας: Αν η ποίηση είναι αρκετά «λογοτεχνική», γιατί oι μελοποιημένοι στίχοι δεν εμπίπτουν στην ίδια κατηγορία; Ή μήπως το πρόβλημα είναι πως ο Ντίλαν δεν δηλώνει ποιητής; Οι περισσότεροι από όσους θίχτηκαν όταν η Σουηδική Ακαδημία ανακοίνωσε το όνομά του πιθανότατα δεν θα επιχειρούσαν να κρίνουν την ποιότητα του έργου ενός «χαρακτηρισμένου» λογοτέχνη, αλλά θα υιοθετούσαν τη θέση των ειδικών. Ακόμη και αν ασκούσαν κριτική, μάλλον θα το έκαναν αναγνωρίζοντας την υποκειμενικότητα της άποψής τους – δεν αρέσει σε όλους ο Αντι Γουόρχολ, αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν ήταν καλλιτέχνης.

Η φαντασίωση της ανέφικτης καθαρότητας

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ

Παρ’ όλ’ αυτά, παρά την πεισματική άρνηση της καταγεγραμμένης Ιστορίας να αποδεχτεί το σενάριο περί μη αναμείξεως φυλών και γονιδίων, παραδόσεων, τρόπων ζωής αλλά και θρησκευτικών πίστεων, στην Ευρώπη, τη σακατεμένη μάλιστα από τον ναζισμό, είναι και πάλι του συρμού η καθαρότητα. Η λατρεία της καθαρότητας. Τη βλέπουμε αποτυπωμένη στις διακηρύξεις αλλά και στους τίτλους που διαλέγουν για τα κόμματά τους οι ακροδεξιοί: «Καθαροί Φινλανδοί», για παράδειγμα. Οχι νόθοι. Οχι αποκυήματα μοργανατικών γάμων με «κατώτερους» ή «μολυσμένους» λαούς.

Η αποκάλυψη του αγνώστου

ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ

Γιατί η Ιστορία παρουσιάζει τέτοιο κενό; Βλέποντας πώς εξελίχθηκε η Κίνα σε εκείνο το διάστημα – στον πολιτισμό και την επιστήμη – μπορεί να φανταστεί κανείς τι θα είχε συμβεί εάν Κινέζοι και Ελληνες είχαν κρατήσει επαφή και συνέχιζαν να ανταλλάσσουν τεχνογνωσία και ιδέες σε όλο αυτό το διάστημα, κυρίως την εποχή του Βυζαντίου. Και οι δύο λαοί θα είχαν ωφεληθεί και ίσως η Ιστορία να ήταν αλλιώς. Οσο ελκυστική και αν φαίνεται κάποιες στιγμές η εσωστρέφεια, η πρόοδος κρύβεται στην αποκάλυψη του αγνώστου.

Δευτέρα 10 Οκτωβρίου 2016

Το τέλος του κόσμου

ΔΙΟΝΥΣΗΣ Π. ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ

  Σ​​τα τέλη Σεπτεμβρίου κατακλυστήκαμε, για άλλη μία φορά, με «πληροφορίες» για το «Μαύρο Φεγγάρι» και το επερχόμενο (για πολλοστή φορά τα τελευταία χρόνια) «τέλος του κόσμου»! Ηταν κι αυτό ένα από τα πολλά μυθεύματα που κυκλοφορούν ευρέως και τα οποία ξεκινάνε, όντως, από κάποιο πραγματικό γεγονός. Οπως είναι φυσικό, η διάδοση, η αποδοχή και η πίστη των ανθρώπων σε τέτοιου είδους παραπληροφόρηση έχουν γίνει αντικείμενο μελέτης από πολλούς κοινωνιολόγους και ψυχολόγους, οι οποίοι έχουν δημοσιεύσει εμπεριστατωμένες εξηγήσεις του φαινομένου. Κι όμως αυτού του είδους τα παραμύθια δεν έχουν τέλος. Ιδιαίτερα τα τελευταία μερικά χρόνια, με τη βοήθεια του Διαδικτύου και των μηνυμάτων του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, η διάδοσή τους έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις.

Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2016

Να καταργηθεί η μέση εκπαίδευση

ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

...  το σχολείο μοιάζει όλο και περισσότερο με τηλεπαιχνίδι. «Πες μας, Γιάννη, ποια είναι η διαφορά της Λέσβου από τη Μυτιλήνη;» «Καμία, κύριε. Νησί η μία, νησί και η άλλη, και μάλιστα τα επισκέφθηκε ο πρωθυπουργός και τα δύο φέτος το καλοκαίρι». «Μπράβο, Γιάννη!» Ο Γιάννης, όταν αποφοιτήσει, θα βλέπει αεροπλάνο να απογειώνεται από το «Ελ. Βενιζέλος» και θα νομίζει ότι οι Ελληνες κατάφεραν καίριο πλήγμα κατά του νόμου της βαρύτητας. «Τόσο βαρύ πράγμα, γεμάτο κόσμο και να μπορεί να πετάξει. Miracolo!»

«Η κλιματική αλλαγή συμβαίνει σήμερα»

ΓΙΑΝΝΗΣ ΕΛΑΦΡΟΣ

  Δύο ορόσημα, τόσο διαφορετικά, συμπληρώθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα. Με την έγκριση από την Ευρωπαϊκή Ενωση, ως συνόλου, της Συμφωνίας του Παρισιού για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, συμπληρώθηκε ο απαραίτητος αριθμός κρατών που επιτρέπει να τεθεί σε ισχύ. Την ίδια ώρα όμως ο φετινός Σεπτέμβριος είναι ο πρώτος στη σύγχρονη ιστορία που οι συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα δεν έπεσαν κάτω των 400 μερών ανά εκατομμύριο (ppm). Πληθαίνουν οι φωνές που λένε πως η διαδικασία της κλιματικής αλλαγής κινείται ταχύτατα, κάνοντας ήδη ανεπαρκή τη Συμφωνία του Παρισιού τον περυσινό Δεκέμβριο.

«Τουρίστες» ενός άλλου κόσμου...

Κυριακή 2 Οκτωβρίου 2016

Αναποτελεσματική διδασκαλία


ΠΑΣΧΟΣ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗΣ

  Δ​​εν νομίζουμε ότι ο ομολογιακός χαρακτήρας του μαθήματος των Θρησκευτικών βοήθησε ιδιαίτερα τον μητροπολίτη Αιγιαλείας να κατανοήσει το βαθύτερο μήνυμα της Αγάπης, που βρίσκεται στο επίκεντρο του χριστιανικού δόγματος. Δηλαδή ο κ. Αμβρόσιος μπορεί να ξέρει απ’ έξω κι ανακατωτά το εβραϊκό γενεαλογικό δένδρο –ποιον γέννησε ο Αβραάμ και ποιος ακολούθησε τον Ισαάκ–, αλλά το το βασικό μήνυμα του Ιησού απουσιάζει από τον λόγο του. Πώς αλλιώς θα εκστόμιζε το φριχτό «Ενώπιόν σας, παρακαλώ τον Εσταυρωμένο Χριστό να σαπίσει το χέρι του Φίλη αν υπογράψει τέτοια διατάγματα αθεΐας»; Με άλλα λόγια τα Θρησκευτικά στα σχολεία απέτυχαν να κάνουν καλούς χριστιανούς ακόμη και τους ιεράρχες της Εκκλησίας, πόσο δε μάλλον τα παιδιά, που δεν τα έχουν και σε πολύ μεγάλη υπόληψη· ίσως επειδή είναι υποχρεωτικά.

Της ημετέρας Παιδείας...

Σπουδή πολιτισμού


ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ

  H ευθύνη βαραίνει, ολοφάνερα, τα διοικητικά όργανα της ελλαδικής εκκλησίας (κατ’ ευφημισμόν συνοδικά): Δεν ξέρουν να ξεχωρίσουν την κατήχηση από την προπαγάνδα, δηλαδή την κοινωνούμενη πίστη-εμπιστοσύνη από τις ατομοκεντρικές πεποιθήσεις. Kαταλαβαίνουν το μάθημα των θρησκευτικών σαν εύκολη (και με το αζημίωτο) ιδεολογική «διαφώτιση» και προπαγανδιστική προβολή της ιδεολογίας που με εξουσιαστικά προνόμια οι ίδιοι, χρυσοφορούντες, εκπροσωπούν.

ΥΠΕΡ... ΚΟΜΙΚΣ


Ν. ΔΗΜΟΥ
Όταν -κάποτε- γράψουν την ιστορία της τέχνης του εικοστού αιώνα, είμαι βέβαιος πως πράγματα που εμείς σήμερα δοξολογούμε σαν τέχνη, θα περάσουν στις υποσημειώσεις. Ποτέ, σε καμιά εποχή, δεν βαθμολογήθηκαν σαν σημαντικά ρεύματα τέχνης τα πειραματικά κινήματα των ελαχίστων. Πάντα τέχνη ήταν εκείνη η επικοινωνιακή εκδήλωση που αφορούσε, που επηρέαζε, που διαμόρφωνε και μαζί απηχούσε τη σκέψη και την αίσθηση μιας σημαντικής μερίδας του κοινού
.


«Ψεκασμένοι» στην εποχή του CERN


ΣΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ

  «Υπάρχει ένα μικρό στρώμα στο πάνω μέρος της κοινωνίας που σκέφτεται σχετικά ορθολογικά, ενώ από κάτω είναι ένα βαθύ ποτάμι που δεν έχουμε επίγνωση της αθέατης πλευράς και της απήχησης που έχει. Υπάρχει ένας παράλληλος κόσμος νοοτροπιών, θεωριών συνωμοσίας, πεποιθήσεων ανορθολογικών, που τρομάζεις όταν το συνειδητοποιείς», τονίζει ο Στέφανος Τραχανάς, πρόεδρος της εκδοτικής επιτροπής των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης, υπογραμμίζοντας επίσης την ευθύνη των επιστημόνων οι οποίοι ορισμένες φορές ξεχνούν το αναθεωρητικό πνεύμα της επιστήμης.