ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΘΕΜΑ Α

Α1. δ

Α2. β

Α3. γ

Α4. β

Α5. α

ΘΕΜΑ Β

Β1.  σελ.9 σχ. βιβλίο «Η ικανότητα του οργανισμού …. ομοιόσταση»

        σελ.10 σχ. βιβλίο «Κάθε διαταραχή της ομοιόστασης …. στο θάνατο »

Β2. σελ.25 σχ. βιβλίο « Με την παστερίωση … η γεύση του»

Β3. σελ.48 σχ. βιβλίο « Η διάγνωση ….. παραχθεί από αυτόν»

Β4. σελ. 126 σχ. βιβλίο «Η διαδικασία με την οποία … φυσική επιλογή»

       σελ. 126 σχ. βιβλίο « Η θεωρία του Δαρβίνου … περιβάλλον»

       σελ. 129 σχ. βιβλίο «Πρέπει επίσης να τονιστεί …. σε μια άλλη χρονική στιγμή»

ΘΕΜΑ Γ

Γ1.  Η καμπύλη Α αντιστοιχεί στα αντιγόνα, δηλαδή στου ιούς που εισέρχονται στον οργανισμό τη στιγμή της μόλυνσης και η καμπύλη Β στα αντισώματα τα οποία παράγονται στη συνέχεια από το ανοσοβιολογικό σύστημα για να τους αντιμετωπίσουν.

Γ2.  Καμπύλη Α   αντιστοιχεί στα αντιγόνα και αποτελεί φυσικό τρόπο μόλυνσης. Οι ιοί εισέρχονται στον οργανισμό ( μόλυνση ), εγκαθίστανται στα κύτταρα και πολλαπλασιάζονται ( λοίμωξη ) οπότε και αυξάνεται η συγκέντρωση τους. Στη συνέχεια μειώνονται σταδιακά λόγω της ενεργοποίησης του ανοσοβιολογικού συστήματος και της παραγωγής των αντισωμάτων.

Καμπύλη Β   αντιστοιχεί στα αντισώματα. Λίγες μέρες μετά την μόλυνση αρχίζει η παραγωγή των αντισωμάτων καθώς ενεργοποιείται το  ανοσοβιολογικό σύστημα από την είσοδο των ιών. Η παραγωγή των αντισωμάτων καθυστερεί επομένως πρόκειται για πρωτογενή ανοσοβιολογική απόκριση, δηλαδή το άτομο έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με το συγκεκριμένο ιό και δε διαθέτει κύτταρα μνήμης. Μετά τη ολοκληρωτική καταστροφή των αντιγόνων τα αντισώματα μειώνονται σταδιακά .

Γ3.  Πρόκειται για πρωτογενή ανοσοβιολογική απόκριση , η οποία ενεργοποιείται ενάντια σε ιό. Κατά τη διάρκεια της, σε ότι αφορά τις κατηγορίες των Τ- λεμφοκυττάρων, παράγονται

• βοηθητικά Τ-λεμφοκύτταρα
•  κυτταροτοξικά Τ-λεμφοκύτταρα 
•  κατασταλτικά Τ-λεμφοκύτταρα

τα οποία και θα ενεργοποιηθούν κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης πρωτογενούς ανοσοβιολογικής απόκρισης.

Επιπρόσθετα όμως παράγονται και

• βοηθητικά Τ-λεμφοκύτταρα μνήμης
• κυτταροτοξικά Τ-λεμφοκύτταρα μνήμης

τα οποία και θα ενεργοποιηθούν τη δεύτερη ή επόμενη φορά που ο οργανισμός θα έρθει σε επαφή με τον συγκεκριμένο ιό, δηλαδή κατά την ενεργοποίηση της δευτερογενούς ανοσοβιολογικής απόκρισης.

Γ4.  Ο μηχανισμός μη ειδικής άμυνας που θα δράσει επιπλέον καθώς το αντιγόνο είναι ιός είναι οι ιντερφερόνες.

       σελ.34 σχ. βιβλίο « Στην περίπτωση των ιών…να πολλαπλασιαστεί»

ΘΕΜΑ Δ

Δ1. 

Η τροφική αλυσίδα στο οικοσύστημα είναι η ακόλουθη

ποώδη φυτά → ακρίδες → βάτραχοι  → φίδια  → γεράκια

       σελ.77 σχ. βιβλίο « Η ενέργεια με τη μορφή χημικής ενέργειας.…να αποικοδομούνται»

Με δεδομένο ότι μόνο το 10% της ενέργειας ενός τροφικού επιπέδου μεταφέρεται στο επόμενο, καθώς το 90% χάνεται, ισχύει

Ενέργεια τροφικού επιπέδου= 10/100 ∙ Ενέργεια προηγούμενου τροφικού  επιπέδου

Με τη βοήθεια του παραπάνω τύπου και με δεδομένο ότι η συνολική ενέργεια που εμπεριέχεται στις ακρίδες είναι 10 ⁵  KJ μπορούμε να υπολογίσουμε την ενέργεια των υπόλοιπων τροφικών επιπέδων.

Ενέργεια ακριδών = 10/100 ∙ Ενέργεια ποωδών φυτών

Ενέργεια ποωδών φυτών = 10 ⁶  KJ

Ενέργεια βατράχων = 10/100 ∙ Ενέργεια ακριδών

Ενέργεια βατράχων = 10 ⁴  KJ

Ενέργεια φιδιών = 10/100 ∙ Ενέργεια βατράχων

Ενέργεια φιδιών = 10 ³ KJ

Ενέργεια γερακιών = 10/100 ∙ Ενέργεια φιδιών

Ενέργεια γερακιών = 10 ²  KJ

       σελ.76 σχ. βιβλίο « Οι τροφικές πυραμίδες αποτελούν … να απεικονίζεται στο συγκεκριμένο τροφικό επίπεδο»

Επομένως η τροφική πυραμίδα ενέργειας είναι η ακόλουθη

γεράκια 10 ²  KJ
φίδια 10 ³  KJ

βάτραχοι 10 ⁴  KJ

ακρίδες 10 ⁵  KJ

ποώδη φυτά 10 ⁶  KJ 

 

Δ2.   Στο συγκεκριμένο χερσαίο οικοσύστημα όλοι οι οργανισμοί κάθε τροφικού επιπέδου τρέφονται αποκλειστικά με οργανισμούς του προηγούμενου τροφικού επιπέδου.

Τα οικοσυστήματα χαρακτηρίζονται από την τάση να διατηρούν σε ισορροπία τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών τους, οι οποίες μεταβάλλονται τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά. Όποτε μια μεταβολή τείνει να τις απορρυθμίσει υπάρχουν μηχανισμοί αυτορρύθμισης που διαθέτει κάθε οικοσύστημα και που το κάνουν ικανό να επαναφέρει την ισορροπία στις σχέσεις μεταξύ των παραγόντων του.

Επομένως εάν μειωθεί σημαντικά ο αριθμός των βατράχων, λόγω της ασθένειας που παρατηρείται σε αυτούς, τότε θα αυξηθεί ο αριθμός των ακριδών. Οι ακρίδες αποτελούν αποκλειστική  τροφή για τους βατράχους και αφού μειώνεται ο μοναδικός θηρευτής τους ο πληθυσμός τους θα αυξηθεί.

Η αύξηση όμως αυτή θα επιφέρει μείωση στον πληθυσμό των ποωδών φυτών από τα οποία και τρέφονται αποκλειστικά οι ακρίδες.

Δ3.  Στο οικοσύστημα ανιχνεύθηκε ποσότητα μη βιοδιασπώμενου παρασιτοκτόνου στα ποώδη φυτά ίση με 1 mg.

       σελ.109 σχ. βιβλίο « Οι ουσίες αυτές ( μη βιοδιασπώμενες ουσίες) δε διασπώνται από τους οργανισμούς … της τροφικής αλυσίδας στον επόμενο»

Συνεπώς η ποσότητα του μη βιοδιασπώμενου παρασιτοκτόνου μεταφέρεται ακέραιη από το ένα τροφικό επίπεδο στο επόμενο και άρα και στα γεράκια θα είναι ίση με 1mg.

Δ4.   

1. Διοξείδιο του άνθρακα ( CO₂ ) 

2. Φωτοσύνθεση

3. Κυτταρική αναπνοή

4. Διαπνοή

5. Αποικοδομητές

6. Νιτροποιητικά βακτήρια

7. Νιτρικά ιόντα

8.Βιολογική αζωτοδέσμευση

9. Ατμοσφαιρική αζωτοδέσμευση

10. Απονιτροποίηση

Ήρα Αναστασοπούλου

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 2014

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ

Α.

Θεματικό Κέντρο: Σημασία της ανθρωπιάς και αλλοίωση του περιεχομένου της σήμερα

1^η παράγραφος: Ο όρος ανθρωπιά, ο οποίος δηλώνει την ευαισθησία προς το συνάνθρωπο, χρησιμοποιείται συχνά σήμερα, εξαιτίας της σημαντικής αξίας της

2^η παράγραφος: Ανθρωπιστής είναι το ανιδιοτελές άτομο, αποτέλεσε ιδανικό του παρελθόντος και προβάλλεται στους μεταγενέστερους

 3^η παράγραφος: Η συχνότητα της χρήσης του όρου δείχνει ότι σήμερα αντιλαμβανόμαστε πιο έντονα τα προβλήματα του ανθρώπου και επιδιώκουμε τον περιορισμό τους

4^η παράγραφος: Σήμερα το περιεχόμενο της ανθρωπιάς αλλοιώνεται με βάση τα επιδιωκόμενα συμφέροντα

5^η παράγραφος: Η διάθεση για απόκτηση πλούτου και δύναμης περιορίζουν την ανθρωπιά στις μέρες μας

6^η παράγραφος: Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ανθρωπιά συνδέεται με τη διάθεση, τη δράση, το σεβασμό της ανθρώπινης αξίας, την αυταπάρνηση και δεν μπορεί να συνδέεται με συμφέροντα

Β₁.

Η ανθρώπινη λαιμαργία, η δίψα της ευζωίας περιορίζουν τα ανθρώπινα συναισθήματα / οδηγούν σε αμφισβήτησή τους:

Κυριαρχία καταναλωτικού πνεύματος / διάθεση απόκτησης δύναμης και εξουσίας (νόημα ζωής για το σύγχρονο άνθρωπο) =>

α) (Από τη μια πλευρά) κυριαρχία ατομικισμού / ανταγωνισμού έλλειψη κοινωνικής συνείδησης / πλήρης αδιαφορία για το συνάνθρωπο

β) (Από την άλλη) ταύτιση ευτυχίας με τη συσσώρευση πλούτου και δύναμης => υποτίμηση κοινωνικών και συναισθηματικών αναγκών => ο συνάνθρωπος, η αλληλεγγύη, ο σεβασμός απαξιώνονται

Β₂.

α) Δύο (οι πιο εμφανείς) τρόποι ανάπτυξης της πρώτης παραγράφου είναι οι εξής:

- Με ορισμό: στο τμήμα «Και με την «ανθρωπιά» εννοούμε,… κάθε ανθρώπου.»  Αναλύεται η έννοια / παρουσιάζονται χαρακτηριστικά της ανθρωπιάς (οριστέα έννοια είναι η ανθρωπιά)

- Με παραδείγματα: Στο τμήμα «Ο Ντυνάν, για παράδειγμα,… και εν ειρήνη». Δίνεται παράδειγμα μεγάλου ανθρωπιστή από το παρελθόν, του Ντυνάν.

β) έτσι : δηλώνει συμπέρασμα / αίτιο-αποτέλεσμα

    ωστόσο : δηλώνει αντίθεση /εναντίωση

Β₃.

α) ΣΥΝΩΝΥΜΑ (απαιτείται ένα)

αναλίσκεται: αναλώνεται, ξοδεύεται

οικουμενική: παγκόσμια, πανανθρώπινη, διεθνής

διαστρεβλώσεις: αλλοιώσεις, παραποιήσεις

ολωσδιόλου: εντελώς, τελείως, ολότελα, ολοκληρωτικά

ευζωίας: καλοζωίας, καλοπέρασης, ευδαιμονίας, ευημερίας

β) ΑΝΤΩΝΥΜΑ (απαιτείται ένα)

κοινόχρηστος: ατομικός, προσωπικός, ιδιωτικός

συμμετοχή: αποχή

αυτοακυρώνεται: αυτοεπιβεβαιώνεται, αυτοεπικυρώνεται

γνώση: άγνοια, αμάθεια

αδιάκοπης: πρόσκαιρης, περιστασιακής, στιγμιαίας

Β₄.

α) «αυτός είναι μεγάλος ανθρωπιστής»: ανάδειξη αυτούσιας φράσης /άποψης που έλεγαν (της κοινής γνώμης) στο παρελθόν
«Ερυθρού Σταυρού»: ανάδειξη ονομασίας οργανισμού

β)  (η ανθρωπιά είναι) ένα νόμισμα που κυκλοφορεί σ΄ όλα τα χέρια (1^η παρ.)

     η οικουμενική ψυχή αισθάνεται βαθύτερα (3^η παρ.)

     (οι όροι) αλλάζουν απόχρωση (4^η παρ.)

     μια έκφραση σιγά σιγά φτωχαίνει, αδειάζει, αποστεώνεται (5^η παρ.)

     η καθημερινή ζωή χάνει τη γλυκιά ζεστασιά της (5^η παρ.)

     η ανθρωπιά είναι κυκλική παρουσία (6^η παρ.)

 Γ.

Σε άρθρο σας, που θα δημοσιευτεί σε τοπική εφημερίδα, να αναφερθείτε σε φαινόμενα που αποδεικνύουν το έλλειμμα ανθρωπιάς στην εποχή μας, αλλά και σε δραστηριότητες, ατομικές και συλλογικές, που αποσκοπούν στον περιορισμό αυτού του ελλείμματος (500-600 λέξεις).

Έλλειμμα ανθρωπιάς / Ζητείται ανθρωπιά

1ο Ερώτημα:

Φαινόμενα που αποδεικνύουν το έλλειμμα ανθρωπιάς στην εποχή μας:

- Ρατσισμός σε κάθε τομέα:

Απέναντι σε πρόσφυγες, μετανάστες / σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες…

- Εκδήλωση βίας σε κάθε επίπεδο:

Διόγκωση φαινομένων κοινωνικής παθογένειας στην καθημερινή ζωή / Πόλεμοι διακρατικοί, εμφύλιοι / Συνεχής εκμετάλλευση του Τρίτου Κόσμου

- Κυριαρχία ατομικισμού:

Αδιαφορία για συνανθρώπους με προβλήματα / μικρά ποσοστά συμμετοχής σε ανθρωπιστικά κινήματα (ΜΚΟ) και φιλανθρωπικές δράσεις με στόχο την παροχή στήριξης σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες / Επιφανειακές σχέσεις - αποξένωση

- Καθημερινές παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων:…

- Αδιαφορία πολιτικών για πολίτες που αντιμετωπίζουν προβλήματα…

2ο Ερώτημα:
Δραστηριότητες, ατομικές και συλλογικές,
που αποσκοπούν στον περιορισμό αυτού του ελλείμματος

Ατομικές δράσεις: Οικονομική στήριξη και Προσφορά κάθε είδους βοήθειας (ρουχισμός, βιβλία, παιχνίδια...) σε οικογένειες που αντιμετωπίζουν προβλήματα

Συναισθηματική στήριξη ατόμων που αντιμετωπίζουν προβλήματα / Γνωστοποίηση περιπτώσεων ατόμων με προβλήματα με στόχο την ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση της κοινής γνώμης και των υπεύθυνων φορέων (δημόσιων και ιδιωτικών) 

Συλλογικές δράσεις: Ανθρωπιστικές οργανώσεις (Μ.Κ.Ο.) / Παροχή στήριξης σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες - αγώνες για διαφύλαξη δικαιωμάτων προσφύγων, μεταναστών, κρατουμένων, λαών του Τρίτου Κόσμου…

Φιλανθρωπικές εκδηλώσεις - οργανώσεις σε επίπεδο σχολείου, κοινότητας / έρανοι για χρήματα, ρουχισμό, φάρμακα… / Παροχή στήριξης σε κοινωφελή ιδρύματα…

Διαδηλώσεις αλλά και καλλιτεχνικές - αθλητικές εκδηλώσεις με στόχο την ανάδειξη, τη γνωστοποίηση προβλημάτων και μορφών δράσης, ώστε να ευαισθητοποιηθεί η κοινή γνώμη…

Σωτήρης π. Ζάχος

Ζωή Δουβεντζίδου