Μια αλλαγή µε απρόβλεπτες συνέπειες

Α. ΛΙΑΚΟΣ

Η σηµερινή κρίση είναι άκρως ενδιαφέρουσα αν την παρατηρείς ως ιστορικός. Αρκεί να µην τη ζεις ως πολίτης. Ως πολίτης είσαι πιασµένος στο δόκανο όχι µόνο της πραγµατικότητας αλλά και των αυταπατών της. Σ’ αυτές ανήκει η αντίληψη ότι η κρίση είναι κατά βάση µια ηθική αρρώστια που οφείλεται στις λανθασµένες νοοτροπίες και συµπεριφορές µας, και ότι θα την ξεπεράσουµε µε τη µεταµέλεια και την αλλαγή. Από αυτή την άποψη η απάντηση στο ερώτηµα αν το παρόν πολιτικό σύστηµα µπορεί να µας οδηγήσει στην έξοδο είναι αυτονόητη. Γιατί στην ίδια αντίληψη το πολιτικό σύστηµα θεωρείται ο κυρίως ένοχος για την κρίση. Το έχουµε εµπεδώσει. Φταίει η κουλτούρα της Μεταπολίτευσης. Ο,τι κάναµε το κάναµε στραβά. Μεγαλώσαµε το κράτος για πελατειακούς λόγους και τώρα δεν µπορούµε να το συντηρήσουµε. Στην αφήγηση αυτή, η αλλαγή του πολιτικού συστήµατος θεωρείται προϋπόθεση της λύτρωσης, κάτι σαν αναµενόµενος µεσσίας, που κανείς δεν ξέρει πότε θα έλθει και ποια µορφή θα έχει.