Θυρωροί της νύχτας

Tου Νικου Κωνστανταρα

Ποιος θυμάται τους δημοκράτες Γερμανούς της εποχής της ανόδου των ναζί; Αυτό που δεν ξεχνάμε είναι ότι -παρότι υπήρξαν πολλές ηρωικές, τραγικές μορφές που αντιστάθηκαν- δεν ανέκοψαν την πορεία της χώρας τους προς τη δικτατορία και τον όλεθρο. Οι καλές προθέσεις, οι ιδεολογικές διαφορές, οι αποτυχημένοι συμβιβασμοί, τα πάθη, οι μικρές νίκες, οι δικαιολογίες και το τέλος του καθενός δεν μετρούν για τίποτα. Μόνο το αποτέλεσμα. Αν το γνώριζαν αυτό οι συντηρητικοί, οι δεξιοί και αριστεροί, οι καθολικοί, οι άθεοι, οι προτεστάντες και οι Εβραίοι θα είχαν δράσει αλλιώς όταν πρωτοείδαν έναν ανυπόληπτο και προφανώς προβληματικό ανθρωπάκο να οδεύει με αποφασιστικά βήματα προς την απόλυτη κυριαρχία επί του κράτους; Θα είχαν ενώσει τις δυνάμεις τους, θα είχαν πιέσει τους θεσμούς να προστατέψουν το πολίτευμα ή θα περίμεναν πάλι την καταστροφή ως νομοτέλεια;