ΠΑΣΧΟΣ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗΣ
Αν οι πολιτικοί ασκούν την τέχνη του εφικτού, οι διανοούμενοι ασκούν την τέχνη του ιδανικού. Και αυτό, γράφαμε και παλιότερα, είναι πολύ λογικό. Οι διανοούμενοι έχουν μόνο έναν περιορισμό, τη φαντασία τους. Μπορούν να φτιάχνουν ανώγια και κατώγια με τη σκέψη τους. Μπορούν να πλάθουν περίτεχνους κόσμους όπου η μοχθηρία και το συμφέρον λείπουν, όπου η πολιτεία λειτουργεί παραδειγματικά και όλοι στο τέλος ζουν ευτυχισμένοι.
Οι πολιτικοί, από την άλλη πλευρά, έχουν πολλούς και υπαρκτούς περιορισμούς. Κατ’ αρχάς το ακροατήριό τους: οι πολιτικές προτάσεις είναι συνιστώσα πολλών επιθυμιών. Κατά δεύτερον την πραγματικότητα: η πολιτική πρακτική είναι παράγωγο πολλών εμποδίων.
Οι δύο κόσμοι βρίσκονται σε αντίθεση. Οι διανοούμενοι δεν μπορούν να καταλάβουν πως κάποιες «λεπτομέρειες» της ζωής μπορεί να είναι εμπόδιο στην υλοποίηση των μεγαλόπνοων οραμάτων, και οι πολιτικοί αδυνατούν να καταλάβουν τους διανοουμένους που είναι έτοιμοι να θυσιάσουν τη μικρή πρόοδο στον βωμό ενός άπιαστου ιδανικού. Οι πολιτικοί πράττουν με βάση την πραγματικότητα και τις επιθυμίες των πολιτών· δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ουσία της Δημοκρατίας είναι η πραγμάτωση των επιθυμιών της πλειοψηφίας. Οι δε διανοούμενοι πρέπει να μη συμβιβάζονται με την πραγματικότητα και να αντιτίθενται πολλάκις στις επιθυμίες της πλειονότητας των πολιτών «όπως μια αλογόμυγα πάνω σε άλογο μεγαλόσωμο και καθαρόαιμο, νωθρό όμως εξαιτίας του όγκου του, που του χρειάζεται μια αλογόμυγα να το ξυπνάει» (Πλάτων, Απολογία Σωκράτους).
Η συνάντηση των δύο κόσμων μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά παραγωγική, όχι μόνο επειδή η θέση χρειάζεται την αντίθεση για να παραχθεί η αναγκαία για την πρόοδο σύνθεση, αλλά διότι κατά κάποιο τρόπο ο ένας κόσμος διδάσκει τον άλλο. Οι μεν διανοούμενοι διδάσκουν το μακρινό ιδανικό στο οποίο πρέπει να κοιτούν οι πολιτικοί, οι δε πολιτικοί πρέπει να δείχνουν και τις κοτρόνες στον δρόμο μην τυχόν και σκοντάψουμε όλοι.
Απόσπασμα από το άρθρο του Πάσχου Μανδραβέλη: "Μια παραγωγική συνάντηση", δημοσιευμένο στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
