Στη βιβλιοθήκη του ιδιωτικού Πανεπιστημίου Ντρέξελ της Φιλαδέλφειας, το οποίο οι «Τάιμς» έχουν περιλάβει ανάμεσα στα 200 καλύτερα του κόσμου, δεν υπάρχει ούτε ίχνος βιβλίου. Το Ντρέξελ είναι το πρώτο πανεπιστήμιο του κόσμου χωρίς βιβλία. Η αλήθεια είναι πως η συλλογή βιβλίων του ιστορικού αυτού πανεπιστημίου, που ιδρύθηκε το 1891, αριθμεί εκατομμύρια τόμους. Μόνο που στη νέα έδρα της βιβλιοθήκης του, τη Library Learning Terrace, δεν υπάρχουν ράφια, κατάλογοι ούτε βιβλιοθηκονόμοι - μόνον ηλεκτρονικοί υπολογιστές, οι οποίοι προσφέρουν άμεση πρόσβαση σε ένα αρχείο 170 εκατομμυρίων ψηφιοποιημένων πολιτιστικών προϊόντων. Βιβλία σε ηλεκτρονική μορφή, επιστημονικές επιθεωρήσεις, ταινίες και φάκελοι μουσικής, όλα προσβάσιμα με ένα κλικ. «Εδώ φιλοξενείται η γνώση», λέει η διευθύντρια της νέας βιβλιοθήκης Ντανούτα Νιτέτσκι.
Μα μια βιβλιοθήκη χωρίς βιβλία μπορεί να ονομάζεται βιβλιοθήκη;
Tης Ριτσας Μασουρα
Από πού να ξεκινήσει κανείς και πού να καταλήξει. Για πρώτη φορά ο Ελληνας ζει σε πλήρη σύγχυση. Ο Ελληνας που ανέξοδα και δίχως μέτρημα συσσώρευε δύναμη, εξουσία και πλούτο, που σαν άλλος Ζορμπάς χόρευε ελεύθερος, αδιαφορώντας για την επόμενη μέρα, σήμερα βλέπει το λίκνο του να κινδυνεύει. Γαντζώνεται πάνω σε απίθανους μύθους, στήνει λαθεμένα πλαίσια, αδιαφορεί για την επιτάχυνση της Ιστορίας, δημιουργεί το δικό του μικροκλίμα στην οικογένεια και στον κοινωνικό περίγυρο. Απορρίπτει την ορμή του καινούργιου, ο κομιστής κατατάσσεται αυτομάτως στην κατηγορία «εχθρός», τα σενάρια συνωμοσίας γίνονται ξανά το φόρτε του. Φαντάζεται λεγεώνες ξένων κατακτητών. Κάθε ανακοίνωση Ευρωπαίου αξιωματούχου δεν φτάνει στ’ αυτιά του ως έχει, αλλά με ουρές που αφορούν τη δημόσια περιουσία, την επικείμενη κατοχή ή τον περιορισμό της εθνικής κυριαρχίας, έννοιες φορτισμένες συναισθηματικά που κανείς δεν αποφορτίζει.
Tης Μαριαννας Τζιαντζη
Δεν ήταν η νοσταλγία, δεν ήταν το βάρος του ονόματος του Ρότζερ Γουότερς, που για πολλά χρόνια ήταν η ψυχή των Πινκ Φλόιντ, δεν ήταν η θαυμαστή τεχνολογία αυτά που έδωσαν τον τόνο στη δοξαστική αναβίωση του «Τοίχου» κάτω από τον αττικό ουρανό - ή τουλάχιστον δεν ήταν μόνο αυτά. Τα σύγχρονα, τα νεόκτιστα τείχη μοιάζουν να δίνουν νόημα στο θρυλικό «Τhe Wall», που παρουσιάστηκε στο ΟΑΚΑ, σε τρεις συναυλίες, οι οποίες είχαν και στοιχεία πολιτικής εκδήλωσης, καθώς κάποια συνθήματα στην οθόνη θύμιζαν «Αγανακτισμένους» στο Σύνταγμα, ενώ αρκετοί στίχοι προκαλούσαν συνειρμούς σχετικούς με το σήμερα, όχι με το χθες. Καπνός έχει γίνει η φαντασμαγορική αισιοδοξία της ιστορικής συναυλίας που είχε δώσει ο Γουότερς για την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, το 1990, στην Πύλη του Βρανδεμβούργου.
Tης Τασουλας Καραϊσκακη
Πέρυσι ένας Ελληνας στους τρεις δεν έκανε διακοπές για λόγους οικονομικής στενότητας. Στην Ευρώπη η αναλογία ήταν, κατά μέσο όρο, 1 προς 5. Φέτος, προλέγεται ότι 6 στους 10 Ελληνες δεν θα κάνουν διακοπές. Πολλοί θα περάσουν την άδεια αποκλειστικά σε εξοχικά ή πατρογονικά. Ορισμένοι νέοι θα πάνε «εξοχή» με αντάλλαγμα εθελοντική εργασία. Θα χτίσουν μονοπάτια, θα δουλέψουν σε καλλιέργειες, θα καθαρίσουν παραλίες, θα αναλάβουν ηλικιωμένους ή παιδιά. Οι υπόλοιποι θα μείνουν, αργοί, στο σπίτι, να εμβαθύνουν στις αρετές, ή την απόγνωση, της εν οίκω αναγκαστικής χαλάρωσης, μακριά από κάθε δυνατότητα κοινωνικής, πολιτιστικής «αναπαραγωγής», όπως αποκαλούν οι ειδήμονες την ανανέωση επαφών, εμπειριών, γνώσεων.
Tου Nικου Γ. Ξυδακη
Tο 'χουν οι Τετάρτες του θέρους 2011: από την πρώτη Τετάρτη 25 Μαΐου, πρεμιέρα των Αγανακτισμένων, έως την Τετάρτη 15 Ιουνίου της πολιτικής λιποθυμίας του Γ. Παπανδρέου υπό την πολιορκία του πλήθους, και την πρόσφατη Τετάρτη 29 Ιουνίου, της υπερψήφισης του Μεσοπρόθεσμου, με κόλαση δακρυγόνων και πλήθος τραυματιών στην πλατεία Συντάγματος. Κάθε τέτοια Τετάρτη, και κάθε μέρα ενδιαμέσως αυτό τον καιρό, όλο και περισσότεροι Ελληνες συνειδητοποιούν κατάπληκτοι την ιστορική αλλαγή, την αλλαγή παραδείγματος. Κανείς δεν γνωρίζει προς τα πού θα τραβήξει η χώρα του Μεσοπρόθεσμου, εκτός από την ύφεση, την ανεργία και την εσωτερική υποτίμηση, αλλά όλοι αντιλαμβάνονται ότι η νέα εποχή ανατέλλει με βία και φόβο. Βία κατά τη μετάπτωση του οικονομικού και κοινωνικού status της μεσαίας τάξης, βία με την εξαθλίωση των φτωχών, βία ακόμη και με τη μορφή χημικής καταστολής των αντιδρώντων πολιτών. Και φόβος: φόβος για το αβέβαιο ατομικό και οικογενειακό μέλλον, φόβος για την κοινωνική συνοχή, φόβος για την εθνική κυριαρχία της εξουθενωμένης και λοιδορούμενης Ελλάδας.